ISO 50001 jest obowiązującą na całym świecie normą Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej (ISO), która ma na celu wspieranie organizacji i przedsiębiorstw w ustanawianiu systematycznego zarządzania energią; może być również wykorzystana do potwierdzenia zgodności systemu zarządzania energią z normą poprzez certyfikację. Została ona opublikowana przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO) w czerwcu 2011 roku. W Niemczech norma DIN EN 16001 została wycofana 24 kwietnia 2012 roku i zastąpiona przez normę opublikowaną jako DIN EN ISO 50001 w grudniu 2011 roku.
Wprowadzenie systemu zarządzania energią jest zasadniczo dobrowolne; nie ma prawnego obowiązku certyfikacji. Jednakże certyfikacja zgodnie z DIN EN ISO 50001 (lub zarejestrowany system zarządzania środowiskiem zgodnie z rozporządzeniem EMAS) jest w Niemczech warunkiem częściowego zwolnienia z dopłaty EEG dla potencjalnych, szczególnie energochłonnych przedsiębiorstw, a w przyszłości także zwolnienia przedsiębiorstw z branży produkcyjnej z podatku od energii elektrycznej i energii.
Systematyczne zarządzanie energią opiera się na rejestrowaniu przepływów energii w przedsiębiorstwie (źródła energii, zużycie energii, odbiorcy energii) oraz ocenie stanu efektywności energetycznej, w szczególności instalacji/urządzeń i procesów/działań, które są ważne dla ogólnego zużycia energii. Zapis ten stanowi podstawę do wdrożenia zarówno środków technicznych służących poprawie efektywności energetycznej, jak i strategicznych i organizacyjnych metod zarządzania. Środki organizacyjne i techniczne powinny prowadzić do systematycznej i długoterminowej poprawy wydajności energetycznej. Zasadniczo wprowadzenie systemu zarządzania energią ma sens dla wszystkich organizacji, niezależnie od ich wielkości i branży, pod warunkiem, że zużywają one więcej niż tylko niewielkie ilości energii.