Bezpieczeństwo pracowników i ochrona zdrowia

Zgodnie z rozporządzeniem DGUV nr 2, wszystkie przedsiębiorstwa potrzebują specjalisty ds. bezpieczeństwa pracy, który zapewni techniczne wsparcie w zakresie bezpieczeństwa. Obsadzenie tego stanowiska jest obowiązkiem prawnym. Nadzór ten może być prowadzony przez wewnętrznego lub zewnętrznego specjalistę ds. bezpieczeństwa pracy i różni się w zależności od wielkości przedsiębiorstwa. Na przykład, firmy zatrudniające dziesięciu pracowników wymagają innych środków ostrożności niż te zatrudniające 100. Istnieją trzy różne modele nadzoru:

• Nadzór podstawowy i nadzór związany z wydarzeniami dla maksymalnie 10 pracowników Nadzór podstawowy (którego zasadniczym elementem jest przygotowanie oceny ryzyka) jest przeprowadzany przez specjalistę ds. bezpieczeństwa pracy i lekarza zakładowego co najmniej raz na pięć lat. Nadzór okazjonalny musi być przeprowadzony, jeżeli istnieje konkretny powód (np. zastosowanie nowych substancji niebezpiecznych).
• Model przedsiębiorczy dla maks. 50 pracowników Po ukończeniu szkolenia w Stowarzyszeniu Ubezpieczeń od Odpowiedzialności Cywilnej Pracodawców, organizacja bezpieczeństwa pracy w celu spełnienia obowiązków prawnych jest podstawowym zadaniem pracodawcy. Zatrudnienie specjalisty ds. bezpieczeństwa pracy zależy od specyficznych potrzeb przedsiębiorstwa i jest określane przez pracodawcę.
• Regularny nadzór Regularny nadzór składa się z nadzoru podstawowego i nadzoru specyficznego dla danej firmy. W przypadku nadzoru podstawowego obowiązują stałe czasy uruchomienia w zależności od indywidualnego ryzyka zagrożenia zgodnie z rozporządzeniem DGUV 2. Katalog usług, który również opiera się na rozporządzeniu DGUV nr 2, służy do określania nadzoru nad poszczególnymi przedsiębiorstwami.

Zasadniczo w przedsiębiorstwach zatrudniających 21 lub więcej pracowników należy wyznaczyć przynajmniej jednego specjalistę ds. bezpieczeństwa. Liczba mianowanych przedstawicieli ds. bezpieczeństwa musi zostać określona na podstawie następujących kryteriów:

• Istniejące w zakładzie pracy zagrożenia wypadkowe i zdrowotne (np. praca biurowa lub praca w zakładach chemicznych).
• Liczba pracowników (np. 21 lub 400 pracowników)
• Bliskość przestrzenna (np. 1 lub więcej zakładów produkcyjnych)
• Bliskość czasowa (np. stałe godziny pracy lub praca zmianowa)
• Bliskość zawodowa (np. obszar biurowy i obszar produkcyjny)

• od 2 do 20 ubezpieczonych osób w obecności 1 osoby udzielającej pierwszej pomocy,
• jeśli obecnych jest więcej niż 20 ubezpieczonych osób:
  • w placówkach administracyjnych i handlowych 5 % liczby obecnych pracowników
  • w innych zakładach – 10% obecnych ubezpieczonych.

Inne zakłady to na przykład zakłady produkcyjne i rzemieślnicze. Do osób obecnych zalicza się wszystkie osoby zatrudnione w tym samym czasie w miejscu pracy. W przedsiębiorstwie musi być stale zapewniona wymagana liczba osób udzielających pierwszej pomocy. Należy wziąć pod uwagę nieobecności spowodowane np. urlopem, chorobą lub pracą zmianową.

Ocena zagrożeń oraz określenie niezbędnych i odpowiednich środków ochronnych musi być przeprowadzona przed rozpoczęciem czynności lub przed użyciem sprzętu roboczego.

Nie, w przypadku podobnych warunków pracy wystarczająca jest ocena jednego miejsca pracy lub jednej czynności. Dlatego przed sporządzeniem oceny ryzyka sensowne jest pogrupowanie podobnych warunków pracy i czynności.

Aktualizacja oceny ryzyka jest konieczna w następujących przypadkach:

• po wystąpieniu wypadków przy pracy, zdarzeń potencjalnie wypadkowych, chorób zawodowych lub nieobecności w pracy spowodowanej uszczerbkiem na zdrowiu związanym z wykonywaną pracą,
• przy zakładaniu nowych miejsc pracy – i przed rozpoczęciem działalności
• w przypadku wystąpienia istotnych zmian w działalności, takich jak
  • Planowanie nowych miejsc pracy i stanowisk pracy,
  • Przeprojektowanie stref pracy i ruchu,
  • Zmiana w procedurach roboczych,
  • Zmiana w organizacji pracy,
  • Stosowanie innych materiałów roboczych,
  • Nowe zamówienia na maszyny, sprzęt i urządzenia,

podstawowe środki naprawcze

Aktualizacja oceny ryzyka jest konieczna, gdy:

• Niebezpieczeństwa w eksploatacji nie zostały dotychczas rozpoznane,
• wystąpiły lub mogą wystąpić nowe zagrożenia, lub
• okoliczności operacyjne uległy zmianie w odniesieniu do bezpieczeństwa i zdrowia.

Nie, proces oceny ryzyka musi być przeprowadzony tylko w odniesieniu do zmian. Jednak w zależności od zagrożeń w firmie, istnieją różne specyfikacje lub uwagi dotyczące takich okresów. Rozporządzenie DGUV nr 2 w załączniku nr 1 stanowi, że w małych firmach zatrudniających mniej niż 10 pracowników ocena ryzyka musi być poddawana przeglądowi co X lat. Dokładny okres X jest określany przez poszczególne instytucje ubezpieczenia wypadkowego, na przykład przez BG Surowców i Przemysłu Chemicznego z 3 latami, dla przemysłu chemicznego. Dalsze odniesienie można znaleźć w § 7 ust. 7 rozporządzenia o substancjach niebezpiecznych. Zgodnie z tym pracodawca musi „regularnie, ale co najmniej raz na trzy lata, sprawdzać działanie i skuteczność technicznych środków ochronnych. Wyniki testów muszą być zapisane i najlepiej przechowywane razem z dokumentacją” oceny ryzyka.

Nie, jeżeli istnieje wiele substancji niebezpiecznych (np. w lakierniach, magazynach lub laboratoriach), dopuszczalne jest sporządzenie grupowej lub zbiorczej instrukcji obsługi zamiast oddzielnych instrukcji obsługi dla każdej substancji niebezpiecznej z osobna. Warunkiem wstępnym jest, że podczas działań z tymi substancjami istnieją podobne zagrożenia i stosuje się porównywalne środki ochronne.

Jeżeli w przedsiębiorstwie obecna jest substancja niebezpieczna o niskim stopniu zagrożenia ze względu na jej niebezpieczne właściwości, niewielką ilość stosowanej substancji, niski poziom i czas trwania narażenia oraz warunki pracy, nakład pracy wymagany w przypadku tej substancji niebezpiecznej jest znacznie ograniczony. W praktyce oznacza to, że można zrezygnować m.in. z instrukcji obsługi, badań zastępczych, technicznych i organizacyjnych środków ochronnych, środków ochrony osobistej, a substancja niebezpieczna nie musi być ujęta w rejestrze substancji niebezpiecznych. Przykłady działań o niskim ryzyku:

• Poprawianie drobnych uszkodzeń lakieru za pomocą pisaków do retuszu,
• Klejenie przy użyciu zwykłych domowych ilości klejów,
• Zakładanie klapek do zmywarki,
• Wykorzystanie małych ilości substancji niebezpiecznych do celów analitycznych.

Tak, działania o niskim stopniu zagrożenia nie mogą być:

• Czynności związane z substancjami niebezpiecznymi o działaniu żrącym (H314), jeżeli nie można wykluczyć kontaktu ze skórą,
• Czynności związane z substancjami niebezpiecznymi w przestrzeniach zamkniętych i pojemnikach,
• Czynności z udziałem cieczy, podczas których może powstać niebezpieczna atmosfera wybuchowa. Może się to zdarzyć nawet w przypadku małych ilości płynów (w zakresie ml).